O Observatorio Cidadán da Inversión Pública (OCIP) coa súa vontade formativa e de promoción da acción política comeza a súa andaina expondo un dossier sobre o GDR. No mesmo diferéncianse varias partes. Unha introdución sinxela para as persoas que non saiban o que é un GDR a que segue un resumo da andaina do GDR Miño-Ulloa, no que se engloba Chantada, entre os anos 2010 e 2015. Finalmente, recóllense as inversións feitas. Agardamos sexa ilustrativo e de interese e que a nosa proposta de artellar unha fronte cívica sexa recollida pola sociedade civil da comarca.
Observatorio Cidadán da Inversión Pública (OCIP) – materias formativos e de acción política:
DOSSIER GDR
I.- Introdución ao GDR
Que é?
O GDR (Grupo de Desenvolvemento Rural) é un organismo en que participan as administracións públicas (49%) e os diversos sectores da sociedade civil (51%) (empresarios, sindicatos, asociación de todo tipo…) organizados en 9 mesas sectoriais. O GDR encárgase de xestionar os fondos europeos e achegas doutras administracións, o denominado PROGRAMA LEADER, que só en 2014 e 2015 contou con 43.014.106,01€ para toda Galiza, dos cales 10.419.466,19€ se distribuíron entre os 8 GDR da provincia de Lugo e 2.424.469,50€ foron parar ao GDR7-Asociación Miño-Ulloa en que se integra a comarca de Chantada.
Porque é importante?
Nun tempo de crise é importante optimizar os escasos recursos dos que dispomos e que se gasten precisamente naquilo para o que están pensado. O GDR 7 Miño-Ulla contou con 6.288.502’22€ de euros de fondos públicos no seu orzamento ao longo dun lustro o que o sitúa cun orzamento anual en inversións moi significativo.
Por exemplo, o concello de Chantada recibiu 1.355.461,03€ por este concepto no período de aplicación do GDR 7 Miño-Ulla (2010 e 2015), que rematou o 31 de decembro de 2015. Infelizmente, lonxe de dedicarse estes fondos ao desenvolvemento rural destínanse a proxectos que deixan moito que desexar e que logo debullaremos…
Como funciona?
Conta cunha xerencia técnica e un presidente. No caso do GDR Miño-Ulloa conta con moi pouca transparencia na asignación dos fondos e na garantía da súa equidade, así como unha moi deficiente por non dicir nula rendición de contas. Os concellos rematan tendo a maioría porque asisten sempre e o reparto dos fondos e o control do PP fan que as prácticas clientelares teñan imperado.
O 2 de xullo remata o prazo para a conformación da nova candidatura que rexerá o GDR e simplemente se cobre o requisito cos vellos protagonistas e con actos formais no que a participación se reduce a cobrir un inquérito e sen convocar nin promover a participación de todo o tecido cívico e social.
O noso obxectivo non é competir no espazo “institucional” e de reparto de cadeiras “políticas”, senón en concienciar sobre a necesidade de artellar unha fronte cívica e asociativa, a comezar por Chantada mais con vocación comarcal, que actúe unida como fórmula de presión para a obtención de conquistas democráticas que nos permitan no futuro ter incidencia no desenvolvemento do GDR e as súas actuacións.
Porque agora?
Ben é certo que o GDR 7 Miño-Ulla leva un lustro funcionando. Nese tempo non soubemos ou non puidemos incidir desde a sociedade civil para reverter un funcionamento demasiado ligado coas prácticas clientelares e a opacidade. Unha nova fornada de mulleres e homes preocupados polo rural e procedentes de diversos ámbitos de activismo (veciñal, xuvenil, cultural, sindical…) coincidimos en que isto non pode seguir por este vieiro, que é preciso abrir este espazo á participación e á transparencia ou, cando menos dar a batalla.
Neste momento, decídese a configuración do GDR 5, que guiará as actuacións o próximo lustro, por iso é importante que participemos constituíndo UNHA FRONTE CÍVICA COMÚN que nos permita conquistar obxectivos modestos, mais que redundarán no beneficio de todas e todos.
O novo GDR 5 ampliará o seu ratio de acción a un espazo de 12.000 habitantes e 1.376 quilómetros cadrados, integrando os municipios de de Paradela, O Páramo, Sarria, Chantada, Taboada, Carballedo, Palas, Portomarín, Antas e Monterroso.
Que queremos?
A Candidatura de Unidade Popular – Por Chantada naceu cunha clara vocación municipalista, centrando a acción política no concello, pois é imprescindíbel artellar e definir alternativas desde a nosa realidade para mudala e para contribuír a mudar a nosa sociedade noutros ámbitos, de abaixo a arriba.
A nosa aposta é que o tecido asociativo, as pequenas empresas e sobre todo as iniciativas asociativas e de transformación do rural teñan absoluta prioridade. Para iso é imprescindíbel que o tecido asociativo que mantén a vitalidade do país do Faro faga unha fronte única esixindo un novo GDR que sexa:
– transparente e equitativo na asignación dos fondos: liñas de actuación claras e ferramentas participativas ao longo de todo o período do novo GDR 5.
– cos pes na terra: o foco no rural, nas iniciativas económicas e do tecido social do rural teñen que ter prioridade, por riba de grandes empresas e de institucións que gastan os fondos de desenvolvemento europeo en inversións que nin dinamizan nin gardan relación co rural.
– coas portas abertas: a xerencia e a dirección do GDR 5 ten que render contas en tempo real a través dun portal na Rede moderno, eficaz e de fácil consulta, que permita tamén recoller achegas e propostas.
– mediante orzamento participativo: que permita ao final de cada exercicio decidir que proxectos e liñas priorizar e a que destinar os fondos. Desde actuacións concretas a liñas xerais polas que pular para beneficiar o tecido e a maioría social.
En definitiva, demandamos aplicar o sentido común para dotármonos dun instrumento útil e eficaz para o noso territorio. Un GDR de todas e todos, que non sexa un instrumento electoral ou un apéndice partidista. Un GDR ao servizo das maiorías sociais (labregas, asociacións veciñais, culturais, xuvenís, pequenas e medianas empresas, mocidade que desexe crear unha empresa ou incorporarse á agricultura….), que aposte por pór en valor o noso territorio e as nosas formas de vida, contribuíndo a combater a tripla crise que desola o rural galego: socio-económica, de representación e demográfica.
Contacta con nós:
https://www.facebook.com/PorChantada/?fref=ts
https://porchantada.wordpress.com/sobre/
II.- O GDR MIÑO-ULLOA no período 2010-2015. Resumo
A asociación Miño-Ulloa constituíuse en 22 de xuño de 2008 e conta co CIF G27384999 estando inscrita no Rexistro Provincial de Asociacións desde o 18 de novembro de 2008 co número 2008/012451-1(LU). É a encargada de desenvolver no período 2008-2015 o Grupo de Desenvolvemento Rural 7-GDR7.
A súa constitución acompañouse dun forte confronto político protagonizado especialmente por Monterroso, gobernado na altura por Gato Soengas do PSOE, e a maioría de cargos e representantes políticos adscritos ao PP. Após imporse e usar ou “inventar” tecido asociativo, vital para poder desenvolver o proceso, todo o que non estaba infiltrado ou controlado por esta formación foi desanimándose e ficando totalmente marxinado do día a día do GDR, así o tumor do caciquismo expulsou o tecido social e cívico sano que é o que debería ser protagonista do GDR, seguindo a filosofía que inspiran as diretrices da Unión Europea ao respecto.
Nacía así unha asociación Miño-Ulloa que era un instrumento do PP e dos grandes grupos de poder económico das comarcas de Chantada e da Ulloa. O seu presidente, por exemplo, é o alcalde de Taboada do PP.
Entre 2008 e 2015 manexáronse uns fondos públicos de 6.288.502’22€ distribuíndose do seguinte xeito:
|
ANO |
Unión Europea (FEADER) |
Ad. xeral do Estado |
Xunta de Galiza |
TOTAL |
|
2008-2013 |
2.224.137,24 |
827.639,18 |
812.256,30 |
3.864.032,72 |
|
2014-2015 |
1.818.352,13 |
294.088,15 |
312.029,23 |
2.424.469,50 |
Dese montante unha parte vai a gastos de funcionamento da asociación Miño-Ulloa e outra a inversións relacionadas co “desenvolvemento rural”, aínda que xa veremos exactamente en que medida. Ao ser unha entidade colaboradora con AGADER na xestión do Programa Leader subscribiron débeda co Banco Santander e logo o citado organismo faise cargo de compensar o 100% do gasto.
|
GASTOS de FUNCIONAMENTO |
|
|
Ano 2010 |
53.764,43 |
|
Ano 2011 |
81.031,01 |
|
Ano 2012 |
86.589,20 |
|
Ano 2013 |
88.129,90 |
|
2007-2013 |
Material de promoción do programa LEADER 2007-2013: 5.819,38€ (en 2014 e 2015 inclúese xa nos gastos de funcionamento) |
|
Ano 2014 |
86.574’76€ |
|
Ano 2015 |
97.189’37€ |
En 2014 producíronse baixas de socios e en 2015 contaba con 77 socios onde se inclúen concellos, cooperativas, asociacións… As cotas no ano 2015 ascenderon a 2.850€, cantidade importante no caso das entidades sen ánimo de lucro que, amais, fican sempre fóra das axudas como se verá.
III.- INVERSIÓNS DO GDR MIÑO-ULLOA no período 2010-2015
|
CONCELLO DE CARBALLEDO |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2013 |
Acondicionamento casa da escola para centro social e cultural na Aguada |
38.135,39€ |
|
2015 |
José Antonio Fernández Ferrreira. Mellora e amplicación de empresa especializada na prestación de servizos forestais |
42.964,25€ |
|
TOTAL CONCELLO DE CARBALLEDO: 81.099,64€ |
||
|
CONCELLO DE CHANTADA |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2012 |
Jesús Pegerto Ledo López: Adquicisión programa informático de identificación de sala de ordeño |
9.234,50€ |
|
2012 |
Vía Romana S.L.: construción dunha adega en pedra para a elaboración de viños brancos |
12.339,47€ |
|
2013 |
ICOS, SCG: adecuación de instalacións para aula de informática e formación |
29.888,19€ |
|
2012 |
ICOS, SCG: dotación de equipamento tecnolóxico |
8.778€ |
|
2013 |
ICOS, SCG: dotación de maquinaria en servizos de ICOS |
89.033,49€ |
|
2015 |
ICOS, SCG dotación de maquinaria en servizos de ICOS |
68.950€ |
|
SUBTOTAL ICOS, SCG: 196.649,68 |
||
|
2012 |
Vinigalicia S.L.: Modernización e innovación de maquinaria especializada |
68.970,97€ |
|
2012 |
Verdechán S.L.: equipamento maquinaria para ampliación de empresa de servizos de xardinaría |
2.851,56€ |
|
2012 |
Concello de Chantada: recuperación medioambiental da contorna das piscinas municipais da vila de Chantada |
23.149,14€ |
|
2013 |
Concello de Chantada: recuperación medioambiental da contorna das piscinas municipais da vila de Chantada |
7.120,21€ |
|
2015 |
Concello de Chantada: acondicionamento da antiga escola infantil para centro de día en Chantada |
233.440,15 |
|
SUBTOTAL CONCELLO DE CHANTADA: 263.709,5€ |
||
|
2014 |
Orlando Otero Fernández (Camporramiro): adquisición de maquinaria para prestación de servizos en viñedos |
8.442€ |
|
2014 |
Gandaría Poutón S.C (Amorín, Argozón): instalación de equipo de muxido robotizado, sistema automatizado alimentación de |
5.400€ |
|
2015 |
Gandaría Poutón S.C (Amorín, Argozón): instalación de equipo de muxido robotizado, sistema automatizado alimentación de |
59.400€ |
|
2014 |
Gandaría Poutón S.C (Amorín, Argozón): adquisición de equipos de transporte (2 remolques con eixos traccionados) |
38.850€ |
|
SUBTOTAL GANDARÍA POUTÓN S.C: 103.650€ |
||
|
2015 |
Chavián S.C. (Mariz): instalación de dous equipos de muxido robotizado, equipos informatizados |
94.940,51€ |
|
2014 |
Maquinaria Agrícola del Noroeste S.L: dinamización e diversificación, do sector agroforestal, ampliación, de servizo do medio rural |
76.100,64€ |
|
2015 |
Maquinaria Agrícola del Noroeste S.L: dinamización e diversificación, do sector agroforestal, ampliación, de servizo do medio rural |
19.025,16€ |
|
SUBTOTAL MAQUINARIA AGRÍCOLA DEL NOROESTE: 95.125,8€ |
||
|
2014 |
Circuíto LEADER Miño-Ulloa de carreiras populares |
2.256,93€ |
|
2015 |
Circuíto LEADER Miño-Ulloa de carreiras populares |
9.482,72€ |
|
SUBTOTAL CARREIRAS POPULARES: 11.739,65€ |
||
|
TOTAL CONCELLO DE CHANTADA: 867.653,64€ |
||
|
CONCELLO DE MONTERROSO |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2011 |
Concello de Monterroso: XX edición feira do queixo Arzúa-Ulloa. Mostra multisectorial |
1.561,40€ |
|
2012 |
Concello de Monterroso: rehabilitación edificio para local social en Pedraza |
16.278,13€ |
|
2014 |
Concello de Monterroso: instalación de dúas pistas de pádel no concello de Monterroso |
26.666,55€ |
|
SUBTOTAL CONCELLO DE MONTERROSO: 44.506,08€ |
||
|
2012 |
Agritransfor Sociedade Cooperativa Galega: creación de Agritransfor, Sociedade Cooperativa Galega de servizos Agroforestais |
57.752,39€ |
|
2013 |
Agritransfor Sociedade Cooperativa Galega: creación de Agritransfor, Sociedade Cooperativa Galega de servizos Agroforestais |
29.363,85€ |
|
SUBTOTAL AGRITRANSFOR: 87.116,24€ |
||
|
2015 |
María Luísa Vázquez Gavieiro: adquisición robot para muxir |
53.900€ |
|
2014 |
José Cándido Dobarro Reboredo: construción nave industrial para actividade de comercio maior de respostos |
52.777,46€ |
|
TOTAL CONCELLO DE MONTERROSO: 238.299,78€ |
||
|
CONCELLO DE PALAS DE REI |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2011 |
Mourenza y Pardo S.L: construción de nave industrial para sede de empresa de autobuses, servizos turísticos |
52.000’95€ |
|
2014 |
Mourenza y Pardo S.L: construción de nave industrial para sede de empresa de autobuses, servizos turísticos |
15.075,92€ |
|
SUBTOTAL Mourenza y Pardo S.L.: 67.076,87€ |
||
|
2013 |
Asociación veciños A Capela: construción de pista de carreiras e andadura para cabalos |
58.479,30€ |
|
2013 |
Gavieiro e Hijos S.L: equipamento de maquinaria para empresa de servizos agrícolas |
90.778,21€ |
|
2014 |
Gavieiro e Hijos S.L: innovación e desenvolvemento de novas tecnoloxías para mellora de produción |
250.000€ |
|
SUBTOTAL GAVIEIRO E HIJOS S.L: 340.778,21€ |
||
|
2013 |
Concello de Palas de Rei: XXI Edición Feira do queixo Arzúa-Ulloa. Mostra multisectorial |
2.405,96€ |
|
2012 |
Juan Andrés Ayaso García: adquisición ecógrafo para gando vacún e material informático |
2.392,20 |
|
2014 |
SAT San Miguel 1001 Xuga: mellora do benestra animal e redución de consumo de enerxía eléctrica |
5.838,21€ |
|
2015 |
Rivas S.C: adquisición robot para muxir |
59.244,08€ |
|
2015 |
José Antonio Serén Blanco: adquisición de maquinaria para prestación de servizos agrícolas e gandeiros |
61.390,94€ |
|
TOTAL CONCELLO PALAS DE REI: 597.605,77€ |
||
|
CONCELLO DE PORTOMARÍN |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2012 |
Floro SAT nº1315 XUGA: instalación dun robot para muxir |
54.569,89€ |
|
2012 |
José Manuel Seijas Vázquez: instalación dun robot para muxir e adquisición de pala telescópica |
67.680€ |
|
2012 |
Aviporto S.L: Melloras procesos en planta de abonos orgánicos con plantación de compostaxe |
158.936,32€ |
|
2013 |
Aviporto S.L: Melloras procesos en planta de abonos orgánicos con plantación de compostaxe |
52.978,77€ |
|
SUBTOTAL: AVIPORTO S.L: 211.915,09€ |
||
|
2014 |
Manuel Pérez Grandas: instalación de equipo para muxir robotizado, sistema de prefriado de leite |
56.959,75€ |
|
2013 |
Concello de Portomarín |
1.471,90€ |
|
TOTAL CONCELLO DE PORTOMARÍN: 392.596,63€ |
||
|
CONCELLO DE TABOADA |
||
|
2012 |
Souto Frade S.C: instalación de equipo para muxir robotizado, equipos informatizados para alimentación |
27.875€ |
|
2013 |
Souto Frade S.C: instalación de equipo para muxir robotizado, equipos informatizados para alimentación |
83.625€ |
|
2015 |
Souto Frade S.C: instalación de sistemas produción de enerxía renovábel para autoconsumo explotación |
77.712,90€ |
|
SUBTOTAL SOUTO FRADE S.C: 189.212,9€ |
||
|
2012 |
Asociación Cultural e Recreativa AS FACHAS: creación de páxina web para asociación cultural |
1.109,80€ |
|
2014 |
Covas 21 S.L (Jesús Boán Méndez): posta en valor dos recursos naturais de Covas |
137.500€ |
|
2015 |
Covas 21 S.L (Jesús Boán Méndez): posta en valor dos recursos naturais de Covas |
112.500€ |
|
SUBTOTAL COVAS 21 S.L: 250.000€ |
||
|
2013 |
Ganadería Millán S.C: adecuación de instalacións de explotación agraria e adquisición de equipo para muxir |
100.237,86€ |
|
2015 |
Ganadería Millán S.C: instalación con sistemas para xerar enerxía renovábel para explotación |
74.600€ |
|
SUBTOTAL GANADERÍA MILLÁN: 174.837,86€ |
||
|
2013 |
Subiela SC (Sernande): instalación robot para ordeño |
83.084,51€ |
|
2014 |
Subiela SC (Sernande): adquisición dun arrimador de comida para o gando |
7.055€ |
|
SUBTOTAL SUBIELA SC: 90.139,51 |
||
|
2014 |
Leitagro SC (Gondulfe): instalación de equipo de enfriado do leite s.l |
15.992,51€ |
|
2014 |
Miguel Pavón Reinoso: rehabilitación e adega e plantación de viñedo en Sobrecedo |
5.179,91€ |
|
2015 |
Miguel Pavón Reinoso: rehabilitación e adega e plantación de viñedo en Sobrecedo |
32.032,54€ |
|
SUBTOTAL MIGUEL PAVÓN REINOSO: 37.212,45€ |
||
|
2014 |
Cadahías de San Julián S.C: adquisición de maquinaria e equipos de aforro enerxético para explotación agrícola |
15.043,30 |
|
2014 |
Mª Teresa Jiménez Horwitz: escola de equitación La Cruz en Taboada |
31.969,43€ |
|
2015 |
Mª Teresa Jiménez Horwitz: escola de equitación La Cruz en Taboada |
31.901,46€ |
|
TOTAL CONCELLO DE TABOADA: 837.429,22€ |
||
|
CONCELLO DE ANTAS DE ULLA |
||
|
ANO |
Promotor e proxecto |
Cantidade en euros |
|
2014 |
Antonio Ferreiro Ferreiro: obradoiro en recinto expositivo en queixaría e adecuación de percorrido didáctico |
31.116,45€ |
|
2015 |
Antonio Ferreiro Ferreiro: obradoiro en recinto expositivo en queixaría e adecuación de percorrido didáctico |
44.435,50€ |
|
SUBTOTAL ANTONIO FERREIRO: 75.551,95€ |
||
|
2014 |
Miguel Ángel Meilán Otero: adquisición de maquinaria para prestación de servizos agroambientais |
24.226,02€ |
|
2014 |
Fernando Gómez González: mellora tecnolóxica en granxa de vacún de leite |
18.236,40€ |
|
2015 |
Fernando Gómez González: mellora tecnolóxica en granxa de vacún de leite |
83.692,07€ |
|
SUBTOTAL FERNANDO GÓMEZ: 101.928,47€ |
||
|
2014 |
Concello de Antas de Ulla: XII edición feira do queixo D.O. Arzúa-Ulloa |
7.503,91 |
|
TOTAL CONCELLO ANTAS DE ULLA: 209.210,35€ |
||
Por Chantada 